Zielona Yarba Mate - właściwości

Dzięki uprzejmości Pana Andrzeja i sklepu Herbatkowo mieliśmy okazję spróbować zielonej Yarba Mate. W zestawie otrzymaliśmy matero z owocu tykwy, bombillę,
trzy rodzaje zielonej Yarba Mate: 220V, IQ i Napój Druida.
W sklepie Herbatkowo można znaleźć wszystko, co potrzebne nam jest, aby rozpocząć przygodę z Yarba Mate. Naczyna z tykwy, drewna Palo Santo, ceramiczne, szklane, czy metalowe. Różnego rodzaju bombille, susze Yerby Mate, 
gotowe mieszanki, jak i dodatki smakowe.

1. Yerba Mate 220V

Skład: 

• Yerba Mate Green
• guarana
• ginko biloba
• żeń-szeń 
• płatki róży
• skórki pomarańczy 
• afrodyzjak Muira Puama
• aromat

Doskonale orzeźwiająca i pobudzająca. 
Świetnie sprawdzi się wszędzie tam, gdzie potrzeba świeżego umysłu i sił witalnych.

*  *  *  *  *

2. Yerba Mate IQ

Skład:

• Yerba Mate green
• miłorząb japoński (Gingko biloba)
• guarana
• niebieskie kwiatki prawoślazu
• skórki i kwiatki pomarańczy
• guava

Taka mieszanka wyśmienicie poprawia koncentrację, podnosi sprawność intelektualną, usuwa zmęczenie.

W składzie tej mate znajdziemy niebieskie kwiatki prawoślazu, skórki pomarańczy, kawałki quarana, a całość o pięknym lekko owocowym aromacie. 

*  *  *  *  *

3. Yerba Mate Napój Druida

Skład:

• yerba mate green
• catuaba 
• guarana
• miłorząb japoński (Gingko biloba)
• skórki pomarańczy
• aromat

Nazwa nawiązuje do mocy magicznego napoju z serii filmów o Asteriksie.

Zieloną Yerba Mate polecam szczególnie osobom debiutującym w próbowaniu tego napoju. Dzięki łagodniejszemu smakowi i owocowej nucie pije się ją z przyjemnością. Znacznie różni się od tradycyjnych suszów Yarba Mate, dzięki temu, że składa się z starannie wyselekcjonowanych listków, bez pyłu, piasku czy patyczków. 

W Herbatkowie każda 
Yerba Mate Green pakowana jest w złote torebki i skrupulatnie opisana na opakowaniu. 

*  *  *  *  *

Co to jest Yarba Mate i skąd pochodzi? 

Potocznie nazywana ostrokrzewem paragwajskim. 

Nazwa łacińska: Illex paraguariensis
Rodzina: Aquifoliaceae (Ostrokrzewowate)

Yerba mate to liście ostrokrzewu paragwajskiego rosnącego w Ameryce Południowej w lasach podzwrotnikowych, które są poddane specjalnej obróbce w trakcie produkcji: wysuszeniu, rozdrobnieniu, prażeniu, wędzeniu, leżakowaniu.

Surowiec zawiera pochodne ksantyn (kofeinę, teobrominę) w postaci garbników, kwasy fenolowe (gł. kwas chlorogenowy i neochlorogenowy) odpowiedzialne za antymutagenne działanie, inne kwasy (nikotynowy, pantotenowy, izowalerianowy, ursolowy), liczne flawonoidy (kemferol, kwercetyna, rutozyd) działające przeciwlękowo oraz wiele minerałów, witamin i koenzymów.

Dzięki zawartym składnikom działa pobudzająco i stymulująco na układ nerwowy, przeciwdepresyjnie i tonizująco a także immunostymulująco, ściągająco, moczopędnie, antyreumatycznie, oczyszczająco i korzystnie na trawienie, obniża poziom lipidów i cukrów we krwi.

Co znaczy nazwa „Yerba”?

Nazwę „yerba” wprowadzili Jezuici na początku XVII wieku, którzy bardzo zainteresowali się właściwościami ostrokrzewu. Yerba pochodzi od słowa „herba” co oznacza po łacinie „zioło” lub „roślinę”.

Co znaczy nazwa „Mate”?

Drugi człon „mate” oznacza naczynie, z którego pije się ten napój. W języku Indian Południowoamerykańskich Quechua „mati” oznacza naczynie wykonane z owocu dyni z gatunku Lagendaria vulgaris, potocznie nazywaną tykwą.

Rytualne picie Yerba Mate polega na piciu przez rurkę zakończoną siteczkiem, zwaną bombillą, dzięki której fusy oddzielone są od pitego naparu. Bombille wykonuje się najczęściej z metali, m. in. z alpaki, srebra, stali nierdzewnej. Dodatkowo rurki te mogą mieć uzbrojone pierścienie, mające na celu schłodzenie pitego naparu.

Osoby pijące napar yerba mate doceniają przede wszystkim:

• jej delikatny smak przypominający słabą zieloną herbatę przy równoczesnym lekko pikantnym nikotynowym posmaku (choć to zależne jest od marki firmy produkującej, ponieważ niektóre rodzaje mają smak bardzo łagodny) 
• przyjemny słodkawy zapach o lekko ziołowej nucie, przyjemne działanie pobudzające bez uczucia kołatania 
• wyraźne podniesienie funkcji psychicznych i fizycznych oraz poprawę nastroju, samopoczucia, podniesienie poziomu koncentracji przy równoczesnym działaniu tonizującym, rozluźniającym układ mięśniowy
• możliwość wielokrotnego zaparzania bez potrzeby dodawania yerby
• unikalny sposób spożywania naparu z naczynia mate o estetycznym wyglądzie przez specjalną rurkę zakończoną siteczkiem zwaną bombillą
• wspomagające działanie w kuracjach odchudzających
• regulujące oddziaływanie na układ trawienny i przemianę materii
• działanie regenerujące w okresie rekonwalescencji
• oczyszczające właściwości z metali ciężkich i toksyn
• bogactwo witamin i minerałów zawarte w napoju z yerba mate dzięki czemu leczy anemię i szkorbut
• działanie immunologiczne w okresie jesienno-zimowym, pobudza układ odpornościowy
• wspomaganie w leczeniu alergii np. katar sienny
• skuteczne działanie obniżające poziom cholesterolu we krwi
• przyczynianie się do odbudowy zniszczonej tkanki żołądka i jelit
• lekkie działanie uspokajające likwidujące stres i uczucie napięcia wewnętrznego
• działanie antyoksydacyjne, czyli usuwające wolne rodniki przyczyniające się do zapadania na choroby cywilizacyjne oraz słabe afrodyzjakalne
• właściwości antyreumatyczne
• kobiety w ciąży mogą bez obaw pić yerba mate, jednak przestrzegając zasady: „Co za dużo to nie zdrowo”. Ogromna ilość witamin, minerałów, w tym witaminy B 11, czyli kwasu foliowego czyni napar yerba mate bardzo cennym źródłem składników odżywczych dla kobiet w ciąży.

Przeprowadzone badania wykazały zawartość w yerba mate:

• substancji z grupy ksantyn - MATEINY zawartej w liściach yerba mate, która stymuluje Centralny Układ Nerwowy, nie powodując uzależnienia (to samo co teina=kofeina-mateina)
• 196 aktywnych komponentów (więcej niż w zielonej herbacie)
• witaminę A (konieczną do prawidłowego wzrostu, uodparniającej organizm przeciw infekcjom, polepszającą wzrok)
• witaminę B1 (niezbędnej do utrzymania prawidłowego stanu układu nerwowego, ułatwiająca trawienia)
• witaminę B2 (wzmacnia włosy, zapobiega zapaleniom oczu)
• witaminę C (środek antytoksyczny, wzmacnia zęby, zwiększa ilość czerwonych krwinek)
• żelazo (konieczne do utrzymania normalnego poziomu sprawności fizycznej),
• sód, potas, wapno (wzmacniające kości i zęby),
• magnez , krzem, fosfor, siarkę, kwas chlorowodorowy, chlorofil, cholinę, inozytol.
• fosfor - jest niezbędny do utrzymania sprawności systemu nerwowego i wydolności organizmu

Badania naukowe

Badania naukowe dowiodły, że w przeciwieństwie do kofeiny w kawie - mateina nie wywołuje uzależnienia, a jej działanie pobudzające nie obciąża serca. Jendak należy wyraźnie stwierdzić, że wszystko zależy od organizmu i indywidualnych skłonności na kofeinę.

Należy pamiętać, że ilosć suszu do przygotowania naparu należy dostosować indywidualnie, zaczynając od 2 łyżek stołowych i uwzględniając trzy zasady:

1. Napar yerba mate musi nam smakować!
2. Dostosować ilosć suszu zależnie od naszych preferencji
3. Osoby zaczynające przygodę z yerba mate rytualnie zaparzając w naczynku tykwowym powinny: zacząć od małej ilosci suszu i kierować się walorami smakowymi, dostosować rodzaj yerba mate do własnych preferencji smakowych (najlepiej zacząć od marek Rosamonte, Amanda bądź smakowych mieszanek zielonej Yarba Mate dostępnych w Herbatkowo)

Yarba Mate - redukuje stres i oczyszca z toksyn

Udowodniono, że mate ma silne właściwości przeciwutleniające, może redukować niektóre skutki stresu oksydacyjnego w ciele człowieka. Zatem we współczesnych czasach, gdy poziom adrenaliny niekiedy utrzymuje się na niebezpiecznie wysokim poziomie przez długi czas yerba mate może wyrównać i ustabilizować nasz układ nerwowy i hormonalny.

Kompozycje Yarba Mate dla smaku

Kompozycje yerba mate z ziołami: rumiankiem, miętą, anyżkiem lub trawą cytrynową powoduje nadanie jej specjalnego posmaku w zależności od gustów osoby pijącej.

Współczesna cywilizacja a Yerba Mate

Yarba Mate - zielone złoto Indian

Napar yerba mate to jeden z niewielu napoi, który pijąc możemy być pewni, że pijemy coś bez żadnych domieszek substancji toksycznych. Uprawa yerba mate jest bardzo trudna z bardzo wielu względów. Podstawowe wymagania tej rośliny to czysta gleba i powietrze oraz dostateczna ilość czystej deszczowej wody. Roczna sadzonka yerba mate ma około 15 cm. wysokości. Aby móc zebrać plon z krzewu yerby musi upłynąć 5 lat. Eksperymenty z sadzeniem yerby w Azji czy Afryce nie powiodły się. Miejsce występowania ostrokrzewu paragwajskiego w stanie naturalnym i pod uprawę to jedno z najczystszych miejsc na naszej planecie. Wielostronne działania fundacji, organizacji i stowarzyszeń zapobiegły zniszczeniu tych terenów. Las podzwrotnikowy to miejsce szczególne. Plantacje Yerba Mate zakłada się pośród dziewiczego lasu podzwrotnikowego, zbiorów dokonuję się ręcznie, co gwarantuje dokładną selekcję liści i pączków. Do produkcji dostarczane są tylko rośliny hodowane metodami tradycyjnymi, bez stosowania środków chemicznych. W pełni zautomatyzowane procesy cięcia i paczkowania gwarantują wysoką jakość produktu końcowego. Co roku produkowanych jest ponad 300 000 ton yerba mate.

Yerba Mate - zdrowy styl życia

Ze względu na tryb życia we współczesnych czasach, a także zanieczyszczenie środowiska i żywności substancjami chemicznymi człowiek potrzebuje jakiegoś wspomagającego naturalnego lekarstwa, które oczyści organizm z toksyn i ukoi skołatane nerwy. Yerba mate jest dla ludzi zestresowanych i prowadzących szybki tryb życia. Często spożywane potrawy pod względem zawartości tłuszczu i chemicznych konserwantów są przyczyną zapadania na choroby cywilizacyjne. Yerba mate wspomaga organizm w usuwaniu nadmiaru tkanki tłuszczowej i pozbywa się trucizn z organizmu. Regularne picie yerba mate może wspomóc zdrowie i pomóc nam w utrzymaniu organizmu w najlepszej formie.

Yerba Mate - troska o szczegóły

Najwięcej walorów smakowych i zdrowotnych z naparu yerba mate możemy uzyskać używając czystej wody. Do tego celu nadaje się woda mineralna niegazowana o niskim stężeniu jonów wapnia i magnezu lub po prostu woda kranowa chlorowana przefiltrowana przez filtr z węgla aktywowanego typu np. AQUAPHOR. Gotowanie wody musi być też starannie przeprowadzone. Do tego celu najlepiej stosować czajnik emaliowany oczyszczony z osadu z kamienia. 

Yerba Mate - dla kogo?

Yerba mate wskazana jest dla Ciebie jeśli:

• uczysz się, pracujesz i potrzebujesz witamin i koncentracji (zamiast kawy)
• powracasz do zdrowia – potrzebujesz wzmocnienia
• potrzebujesz odporności, kompleksu witamin i minerałów
• potrzebujesz poprawienia nastroju, relaksu
• chcesz oczyścić organizm z toksyn, zregenerować tkankę jelit i żołądka
• chcesz utrzymać stałą wagę ciała lub ją obniżyć
• potrzebujesz pobudzenia bez uczucia kołatania

 Akcesoria do Yerba Mate

Osoby pijące regularnie yerba mate używają specjalnych naczynek zwanych mate, 
które wykonane są z:

• owocu dyni Lagendaria Vulgaris zwanej tykwą
• drzewa - różne gatunki
• metalu
• ceramiki

oraz: 

• bambusowych, metalowych, srebrnych i złotych bombilli
• termosu na wodę o temperaturze 70-80 stopni Celsjusza zaopatrzonego w specjalną rurkę do wlewania wody
• szufelki do nasypywania yerba mate
• czajniczka, imbryczka do gotowania wody
• szczoteczki do czyszczenia wnętrza bombilli.

Jak „kurować” naczynia do Yerba Mate?

CURADO tykwy 

Bardzo ważną sprawą związaną z materami wykonywanymi z naturalnych materiałów jest to, jak je przygotować przed pierwszym użyciem, czyli jak przeprowadzić tzw. curado (od słowa „kurar”, co w języku hiszpańskim oznacza opatrywać, uzdrawiać, leczyć lub po prostu kurować) oraz jak je traktować później.

Co kraj, to obyczaj, sposoby są więc różne, nie należy się zatem dziwić różnym poradom, dopóki nie są one ze sobą sprzeczne i są zgodne ze zdrowym rozsądkiem.

KROK 1 - Wypłukać, wsypać susz, zalać wodą i zostawić na 12 h

Nowo kupioną tykwę lub naczynie drewniane należy wypłukać (ze sklepowego kurzu, luźnych pestek itd.), napełnić je fusami (mogą być zużyte z zaparzenia w innym naczyniu), zalać wodą (tym razem może to być nawet wrzątek) i pozostawić na kilka godzin, najlepiej na noc.

KROK 2 - wyrzucić fusy, wyskrobać wewnątrz i natłuścić tykwę z zewnątrz

Następnie wyrzucamy fusy, z tykwy usuwając jednocześnie dające się zeskrobać łyżką ze ścianek „wnętrzności”. Należy przy tym bardzo uważać , aby nie uszkodzić znajdującego się w dnie „zakończenia” tykwy – inaczej może cieknąć. Dzięki temu zabiegowi naczynie przejdzie aromatem yerba mate i będzie oczyszczone z niepotrzebnych elementów. Po przepłukaniu tykwy (nigdy nie myjemy jej detergentami, ponieważ mogą one wniknąć w naturalny materiał i pozostać w naczyniu, „wzbogacając” smak i aromat yerba mate . Kolejny zalecany krok to impregnacja naczynia od środka. Wystarczy wysmarować je od wewnątrz oliwą z oliwek lub olejem słonecznikowym (...) i pozwolić tłuszczowi wniknąć w ścianki. Jeśli przeszkadza nam mogące pojawić się na powierzchni tłuste „oko” lub sama świadomość, że w tykwie znajdował się tłuszcz, można ją potraktować alkoholem. Po tłuszczowej zawartości nie będzie śladu.

KROK 3 - Uzywać i troszczyć się od czasu do czasu

Jeśli chcemy, aby naczynie posłużyło nam długo, to nie zaszkodzi raz na jakiś czas powtórzyć procesu impregnacji, pamiętajmy jednak , że nawet najlepsza impregnacja nie daje 100 % gwarancji, że tykwa nie będzie się „pocić”. Pocenie tykwy to naturalne zjawisko. Po wypiciu ostatniego zalania Yerba Mate przepłucz tykwę wodą i odstaw do góry dnem, wtedy trochę sobie odpocznie :)

WAŻNE WSKAZÓWKI DLA UŻYTKOWNIKA TYKWY

O czym należy pamiętać, na co dzień używając tykwy ? Przede wszystkim, aby nie zapleśniała – w tykwach, które nie maja gładkiej powierzchni wewnętrznej, jest bowiem dość łatwe. Pozostawionej na noc z fusami nie powinno się nic stać, ale po kilku dniach możemy się doczekać już dorodnych zielonych plam pleśni na powierzchni. Pamiętajmy , że pleść jest bardzo szkodliwa i takiej tykwy nie powinno się już używać. Gdy już jej nie używamy i nie będziemy używać za chwilę, najlepiej tykwę porządnie przesuszyć , po umyciu zawsze obracamy ją do góry dnem, aby wyciekła z niej woda. Z naczyniami drewnianymi zwykle jest odwrotnie, tzn. należy uważać żeby zanadto nie wyschły, ponieważ mogą popękać, zwłaszcza w zimie, gdy w mieszkaniu jest bardzo sucho. Nie wolno ich stawiać na kaloryferach, suszy się je zwyczajnie, odwracając do góry dnem . Podobnie jak w wypadku tykwy, musimy też uważać, aby drewniane naczynie nie pokryło się pleśnią.

Nigdy!!! nie wlewaj do tykwy wrzątku. Nie używaj nigdy detergentu! Tykwa będzie pamiętać aromatyczne mieszanki.

TRIKI DLA HIGIENICZNYCH

Jeśli nie lubisz w tykwie, że nie można jej dokładnie umyć w środku - nie przejmuj się! Wystarczy raz na miesiąc czy dwa miesiące wycisnąć sok z całej cytryny do środka tykwy i odczekać około pół godziny. Po tym Twoja tykwa pojaśnieje w środku i będzie odkażona na długo.

Sposoby przyrządzania Yerba Mate

Sposobów przyrządzania yerba mate jest bardzo wiele. Jednak zawsze używa się do tego celu wody, która albo jest gorąca albo ma temperaturę pokojową lub niższą. Yerba mate na gorąco może być przyrządzana w różnych naczyniach, ale tradycyjnie pije się ją z mate - specjalnych naczyń o gruszkowatym kształcie wykonanych z tykwy, drewna, metalu lub gliny.

CIEPŁA YERBA MATE:

Tradycyjnie przyrządzając herbatę paragwajską należy wsypać około pół naczynia i zalać zioła wodą zimną, aby rozdrobnione liście namokły i pozbyły się tym samym goryczki. Po odlaniu tego gorzkiego napoju należy zaparzyć yerba mate wodą 70-80 stopni Celsjusza i parzyć około 3-5 minut (nie dłużej). Potem po wypiciu naparu przez bombillę można zaparzyć macerat zioła jeszcze 2 lub nawet 3 razy otrzymując taką samą herbatę. 

Nowoczesny sposoby zaparzania na gorąco to:

• przepuszczanie zioła przez francuską prasę
• parzenie w dzbanku z siteczkiem
• parzenie w kubku z siteczkiem

Jednak rytualny charakter wiąże się z piciem yerba mate z naczynka mate przez specjalną rurkę - bombillę. Jest to szczególny sposób picia mate, który kultywowany od wieków stał się na tyle ciekawym sposobem picia, że na ulicach Buenos Aires czy innych miast i miasteczek Brazylii, Argentyny, Paragwaju lub Urugwaju widać bardzo dużo ludzi pijących yerbę właśnie z mate i przez bombillę. Można odnieść wrażenie idąc ulicami, że przenieśliśmy się w czasie do czasów, w których człowiek nie wiedział jeszcze co to pośpiech i stres. Zanurzając swoją bombillę można złączyć się w tym nurcie, który płynie od wieków. Ciekawe jest też charakterystyczne dla smakoszy herbaty paragwajskiej po pewnym czasie picia z mate swoistego umiłowania kształtu i wielkości tego naczynia. Mamy tu do czynienia ze swoistą magią, ponieważ smakosze yerba mate nie wyobrażają sobie picia jej z innych naczyń niż mate, a bombilla staje się swoistą papierośnicą czy amuletem, pomagając w różnych trudach dnia i nocy.

TERERE - YERBA MATE NA ZIMNO:

Yerba mate zalewana zimną wodą zwana jest terere. Jest znakomitym napojem na ciepłe, gorące dni, w których konieczne staje się chłodzenie organizmu i gaszenie pragnienia. Terere przynosi miłe orzeźwienie i ochłodzenie. Jego przygotowanie jest wyjątkowo proste. Do połowy naczynia należy wsypać yerbę i zalać zimną wodą. Należy odczekać około 10 minut i wypić przez bombillę. Terere można zalewać do 5 razy.

YERBA MATE Z DODATKAMI:

Yerba mate jest bardzo smaczna również z mlekiem, miodem, cukrem, sokiem owocowym czy cytryną, w zależności od gustów pijącego. Yerba mate z miodem smakuje doskonale, jednak nie dodawajmy zbyt dużo miodu, ponieważ zatraci się zupełnie smak ostrokrzewu paragwajskiego. 

Tradycyjny susz Yarba Mate zawierający listki i patyczki.

źródła: 
1. Lady fitness nr(24)-11/2002
2. Smak sztuki
3. Filiżanka Smaków nr 6(10), październik 2009
4. Filiżanka Smaków nr 3(15), maj 2010